Amakuru - Kuki Oxygene ari ingenzi cyane?

1. Ukeneye ogisijeni kugirango uhindure ibiryo imbaraga

Oxygene igira uruhare runini mu mubiri w'umuntu. Umuntu afitanye isano no guhindura ibiryo turya mu mbaraga. Iyi nzira izwi nkubuhumekero bwa selile. Muri iki gikorwa, mitochondriya mu ngirabuzimafatizo z'umubiri wawe ikoresha ogisijeni kugira ngo ifashe glucose (isukari) mu isoko ya peteroli ikoreshwa. Ibi bitanga imbaraga ukeneye kubaho.

2. Ubwonko bwawe bukeneye ogisijeni nyinshi

Mugihe ubwonko bwawe bugize 2% byuburemere bwumubiri wawe wose, bubona 20% byumubiri wawe ukoresha ogisijeni. Kubera iki? Irakeneye imbaraga nyinshi, bivuze guhumeka kwinshi. Kugirango ubeho gusa, ubwonko bukenera karori hafi 0.1 kumunota. Irakenera karori 1.5 kumunota mugihe utekereza cyane. Kurema izo mbaraga, ubwonko bukenera ogisijeni nyinshi. Niba udafite ogisijeni muminota itanu gusa, selile zubwonko zitangira gupfa, bivuze kwangirika kwubwonko.

3. Oxygene igira uruhare runini mumubiri wawe

Sisitemu yubudahangarwa yawe irinda umubiri wawe abateye nabi (nka virusi na bagiteri). Oxygene itera selile ziyi sisitemu, igakomeza imbaraga kandi nziza. Guhumeka umwuka wa ogisijeni usukuye binyuze mu kintu kimeze nk'isuku yo mu kirere byorohereza umubiri wawe kwirinda gukoresha ogisijeni. Urwego rwa ogisijeni nkeya ihagarika ibice bigize sisitemu y’umubiri, ariko hari ibimenyetso byerekana ko ogisijeni nkeya ishobora no gukora indi mirimo. Ibi birashobora kuba ingirakamaro mugihe cyo gukora iperereza ku kuvura kanseri.

4. Kutabona ogisijene ihagije bifite ingaruka zikomeye

Nta ogisijeni ihagije, umubiri wawe urwara hypoxemia. Ibi bibaho mugihe ufite ogisijeni nkeya mumaraso yawe. Ibi bihita bihinduka hypoxia, ikaba ari ogisijeni nkeya mumubiri wawe. Ibimenyetso birimo urujijo, umuvuduko wumutima wihuse, guhumeka byihuse, guhumeka neza, kubira ibyuya, no guhindura ibara ryuruhu rwawe. Niba itavuwe, hypoxia yangiza ingingo zawe kandi iganisha ku rupfu.

5. Oxygene ni ingenzi mu kuvura umusonga

Umusonga ni # 1 itera impfu ku bana bari munsi yimyaka 5. Abagore batwite ndetse nabakuze barengeje imyaka 65 nabo baribasirwa cyane nabantu basanzwe. Umusonga ni indwara y'ibihaha iterwa na fungi, bagiteri, cyangwa virusi. Amashashi yo mu bihaha yaka umuriro yuzura ibinini cyangwa amazi, bigatuma ogisijeni yinjira mu maraso. Mugihe umusonga ukunze kuvurwa hakoreshejwe imiti nka antibiotique, umusonga ukabije bisaba kuvurwa ogisijeni byihuse.

6. Oxygene ni ingenzi kubindi bibazo byubuvuzi

Hypoxemia irashobora kugaragara kubantu barwaye indwara zidakira zidakira (COPD), fibrosis yimpyisi, fibrosis ya cystic, apnea ibitotsi, na COVID-19. Niba ufite indwara ya asima ikabije, urashobora kandi kurwara hypoxemia. Kubona ogisijeni yinyongera kuri ibi bihe bikiza ubuzima.

7. Umwuka mwinshi wa ogisijeni ni akaga

Hariho ikintu nka ogisijeni cyane. Imibiri yacu irashobora gusa gukora ogisijeni nyinshi. Niba duhumeka umwuka ufite ubukana bwa O2 burenze urugero, imibiri yacu irarengerwa. Iyi ogisijeni yangiza sisitemu yo hagati yacu iganisha ku bimenyetso nko kubura amaso, gufatwa, no gukorora. Amaherezo, ibihaha byangiritse cyane urapfa.

8. Byinshi mubuzima bwose kwisi bukenera ogisijeni

Twagiye tuvuga ku kamaro ka ogisijeni ku bantu, ariko cyane cyane ibiremwa byose bifite ubuzima bikenera gukora imbaraga mu ngirabuzimafatizo. Ibimera birema ogisijeni ikoresheje karuboni, urumuri rw'izuba, n'amazi. Iyi ogisijeni irashobora kuboneka ahantu hose, ndetse no mu mifuka mito mu butaka. Ibiremwa byose bifite sisitemu ningingo zibemerera kwinjiza ogisijeni mubidukikije. Kugeza ubu, tuzi ikintu kimwe gusa kizima - parasite ifitanye isano na jelefish - idakenera ogisijeni yingufu.